حال خوب نظام تعلیم و تربیت در گرو پیاده‌سازی پژوهش‌های انجام شده است
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۱۳۶۲۲
ایسنا/خراسان رضوی رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش‌وپرورش خراسان رضوی گفت: یکی از مواردی که در آموزش و پرورش کشور وجود دارد این است که پژوهش‌هایی که صورت می‌گیرد پیاده‌سازی نمی‌شود که اگر بسیاری از پژوهش‌های ما پیاده سازی می‌شد حال کشور و نظام تعلیم و تربیت بهتر از این می‌شد.
مرتضی مهدویان دلاوری در گفت‌وگو با ایسنا ضمن تشریح ماموریت‌ها و اهداف پژوهش‌سراهای معلمین، اظهار کرد: پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان و گروه تحقیق و پژوهش استان از سال ۱۳۷۴ شروع به کار کرده و از سال ۸۸ نیز به صورت رسمی افتتاح شده است و ما در این مدت با هدف برنامه‌ریزی پژوهشی برای نظام آموزش و پرورش، تصمیم‌سازی، سیاست‌گذاری و چاره‌اندیشی به شکل ویژه برای مدارس فعالیت‌های خود را انجام می‌دهیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: این مجموعه دارای کتابخانه‌ای غنی است که هم شامل بهترین کتاب‌های مرتبط با حوزه مطالعاتی معلمان است و هم تمام رساله‌ها، پایان‌نامه‌ها، اقدام‌پژوهی‌ها، یافته‌های پژوهشی معلمان نیز در این مجموعه گردآوری شده است و در آینده نزدیک هم تصمیم داریم کتابخانه متاورسی را با یک رویکرد جدید در سایتی که داریم، راه‌اندازی کنیم.
رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش و پرورش خراسان رضوی با بیان اینکه حدود ۸۵ هزار معلم در استان مشغول به کار اند، خاطرنشان کرد: ما دو دسته پژوهشگر داریم، یک دسته پژوهشگرانی هستند که به صورت حرفه‌ای فعالیت پژوهشی انجام می‌دهند که هم کتاب و هم تحلیل‌های پژوهشی دارند و دسته دیگر نیز پژوهشگران عمومی هستند که به واسطه ماموریت‌هایی که در میدان عمل آموزش و پروروش و در قالب طرح‌های و برنامه‌های وزارتی است، در این حوزه شرکت می‌کنند و اسمشان داخل بانک اطلاعاتی ما قرار می‌گیرد.
وجود ۱۵۰۰ پژوهشگر حرفه در سطح استان
مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان بیان کرد: به صورت خاص ۱۵۰۰ پژوهشگر حرفه‌ای و حدود ۱۲ هزار پژوهشگر عمومی داریم که فعالیت پژوهشی داشته و اقدام‌پژوهی انجام داده‌اند و پایان‌نامه‌های خود را در حوزه تحصیلات تکمیلی در اختیار ما قرار داده‌اند.
مهدویان با اشاره به موضوعات پژوهش‌های صورت گرفته در این پژوهشکده، عنوان کرد: ما وقتی از اقدام‌پژوهی و برنامه ملی معلمان پژوهنده صحبت می‌کنیم، منظورمان مسئله‌یابی است. یعنی یک معلم در کلاس درس یک مورد پژوهشی را انتخاب می‌کند که مرحله مسئله‌یابی است، در مرحله بعد که تحلیل مسئله است، به صورت خاص بر روی آن مشکل کار می‌کند و در مرحله سوم نیز که مرحله ارائه راهکار است، راهکارهایی که به نظر او می‌تواند به حل شدن یک مسئله در کلاس درس کمک کند را ارائه می‌دهد.
وی اضافه کرد: ما در یک بازه زمانی ۶ ماهه از آذر هر سال تا پایان خردادماه، این فرصت مطالعاتی را در اختیار معلمان قرار می‌دهیم که این فرایند را انجام و در نهایت گزارش خود را ارائه دهند که با انجام چه کارهایی می‌توان چه مسئله‌ای را در کلاس درس حل کرد.
سال گذشته رتبه اول بخش پژوهش معلمان را از آن خود کردیم
رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش‌وپرورش خراسان رضوی با تاکید بر اهمیت ارائه راهکار در پژوهش‌هایی که توسط معلمان انجام می‌شود، گفت: ما بر اساس یافته‌هایی که معلمان ارائه می‌دهند، پژوهش‌ها را به عرصه داوری می‌بریم. در سال گذشته از بین ۴۸۳۱ گزارشی که از مدارس به دست ما رسید، ۹ اثر برتر استانی داشتیم که از این تعداد یک اثر رتبه اول کشوری را از آن خود کرد.
مهدویان اظهار کرد: همچنین با توجه به اقدامات، برنامه‌ریزی‌ها و تولید محتواهای خوبی که در این مجموعه داشته‌ایم، خوشبختانه در سال گذشه به عنوان بهترین گروه تحقیق و پژوهش کشور شناخته شدیم و توانستیم رتبه اول را در حوزه پژوهش‌های معلمان در سطح کشور از آن خود کنیم.
وی ادامه داد: امسال طرح‌های تحولی در استان داشتیم که یکی از این طرح‌ها، طرح رادیوپژوهش بود که برای اولین بار در کل کشور مطرح شد و ما در این طرح به بررسی مسائل نظام آموزش و پرورش پرداختیم و همچنین در مجموعه عباس‌زادگان طرحی تحت عنوان مشاوره‌پژوهی داریم و در آن به معلمان پژوهشگر، مشاوره‌هایی را برای بهتر انجام شدن پژوهش‌ها ارائه می‌دهیم.
مهدویان عنوان کرد: در حوزه پژوهشگران حرفه‌ای، پژوهش اینگونه است که پژوهشگر، خود مسئله‌یابی می‌کند و فقط بر روی مسائل کلاس درس تمرکز ندارد، بلکه تمرکز او به صورت کلی بر بسترها و زمینه‌های مختلف تعلیم و تربیت آموزش و پرورش است، جریانات اجتماعی را رصد می‌کند و با توجه به تخصصی که دارد، بسترها و زمینه‌های ارتباطی این حوزه را پیدا می‌کند و فعالیت پژوهشی خود را با توجه به دغدغه و رسالتی که دارد انجام می‌دهد.
وی با بیان اینکه همچنین در پژوهشکده، گروه‌هایی را داریم که به صورت پروژه‌محور پژوهش‌ها را انجام می‌دهند، اضافه کرد: به عنوان مثال در بحث تحولات اجتماعی سال گذشته، یک پروژه مطالعاتی را شروع کردیم و از تمام متخصصان، کارشناسان و پژوهشگران حرفه‌ای متخصص در حوزه‌های جامعه‌شناسی، مسائل تربیتی و روانشناسی دعوت و پروژه‌ای را در خصوص تحلیل این مسئله طراحی کردیم تا بتوانیم به صورت خاص در ۶ برنامه محوری، این مسئله را حل کنیم.
مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان گفت: بر همین اساس پژوهشگران حرفه‌ای ما به صورت پروژه‌محور و براساس رسالتی که دارند، فعالیت پژوهشی خود را انجام و در نهایت نیز یافته‌های خود را در اختیار ما قرار می‌دهند. پروژه‌ای از نظر ما معتبر و قابل اطمینان است که آن را به میدان عمل ببریم و راهکارهای ارائه شده را پیاده سازی کنیم و در نهایت نیز شاهد نتایج آن باشیم. در واقع فلسفه پژوهش، کاربست یافته‌هاست. یعنی باید یافته‌های پژوهشی را به مرحله ظهور و بروز برسانیم و آن را پیاده سازی کنیم که اگر جز این باشد صرفا یک کار پژوهشی انجام دادن و تحقیق کردن نمی‌تواند در هیچ حیطه‌ای راهگشا باشد.
پژوهش‌های صورت گرفته پیاده سازی نمی‌شود
رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش‌وپرورش خراسان رضوی اظهار کرد: به نظر من مشکلی که در آموزش و پرورش کشور وجود دارد، این است که پژوهش‌هایی که صورت می‌گیرد، پیاده‌سازی نمی‌شود. در حالیکه اگر نتایج حاصل از پژوهش‌ها در عمل به کار گرفته شود، حال کشور و نظام تعلیم و تربیت ما بسیار بهبود می‌یابد.
مهدویان خاطرنشان کرد: ما در گروه تحقیق و پژوهش استان، در هر اداره‌ای یک کارشناس پژوهش داریم که بازوان توانمند پژوهشی در هر اداره هستند. بر همین اساس طرحی را برای سال آینده طراحی کرده‌ایم برای اینکه بتوانیم مشکلات را از کف مدارس احصا و به کارشناسان هر اداره ارجاع دهیم تا پژوهش‌های لازم انجام شود و بر اساس یافته‌ها، اقدامات لازم صورت گیرد.
وی اضافه کرد: همچنین در هر مدرسه یک راهبر پژوهشی تعریف کرده‌ایم که این راهبر پژوهشی از کارگزاران آموزشی و تربیتی مدرسه مانند معلم، مدیر، مربی پرورشی، معاون آموزشی یا یکی از معلمان توانمند حوزه پژوهشی آن مدرسه است و مشکلاتی که در مدرسه وجود دارد را شناسایی و آنها را یا به اطلاع کارشناسان پژوهش می‌رساند یا اینکه از طریق سامانه به صورت مستقیم به استان ارسال می‌کند.
پژوهشکده عباس‌زادگان، عقل منفصل آموزش و پرورش استان است
مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان گفت: این پژوهشکده به نوعی عقل منفصل آموزش و پرورش استان است، به گونه‌ای که ما در اینجا برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام می‌دهیم، اما بازوان توانمند در قالب کارشناسان و راهبران پژوهشی در مدارس می‌توانند رسالت و ماموریت‌هایی که مورد توجه ماست را در پیشبرد اهدافمان به ما کمک کنند.
مهدویان اظهار کرد: یکی از نکات مهم مورد توجه ما برای ایجاد تحول در جامعه این است که در گام اول باید تحول در آموزش و پرورش و نظام تعلیم و تربیت را رقم بزنیم و یکی از بهترین و اثربخش‌ترین میدان‌های عمل در جامعه هم نظام تعلیم و تربیت رسمی و مدرسه‌ای است. باید فرمایش رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه امروز مسئله تعلیم و تربیت و فرهنگ مسئله اول نظام ماست را جدی بگیریم، چراکه همین موضوع به نوعی خط مقدم تحول و حرکت در مسیر تعلیم و تربیت و فرهنگ‌سازی و آینده‌سازی جامعه آموزش و پرورش است.
رئیس گروه تحقیق و پژوهش خراسان رضوی آموزش‌وپرورش ادامه داد: بر اساس این فرمایش ایشان ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم و در گروه تحقیق و پژوهش استان تمام هدف ما این است که بتوانیم نظام تعلیم و تربیت خود را در مسیر درست قرار دهیم و اسناد بالادستی را که به نوعی مورد تاکید مقام معظم رهبری، خبرگان، متخصصان و نخبگان عرصه تعلیم و تربیت است را در حوزه تحقق و پژوهش استان و پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان پیاده‌سازی کنیم.
مهدویان با بیان اینکه ما برای معرفی و شناساندن پژوهشکده به معلمان اقدامات خوبی را انجام داده‌ایم، افزود: ما اکنون به طرق مختلف با معلمان ارتباط داریم. در همین راستا در روزهای پنجشنه هر هفته نشست‌های تخصصی برای معلمان استان برگزار می‌کنیم و حضور پژوهشگران زیادی را در این مجموعه شاهد هستیم که و طی این نشست‌ها به مسائل را احصاء و برای آنها برنامه‌ریزی می‌کنیم، اما باز هم انتظار ما این است که شاهد حضور پژوهشگران بیشتری باشیم.
وی با بیان اینکه این مجموعه از ظرفیت بسیار خوبی برخوردار است، گفت: به گونه‌ای که ۱۳ هزار و ۵۰۰ جلد کتاب تخصصی در حوزه آموزش و پرورش، نزدیک به ۱۱ هزار گزارش اقدام‌پژوهی مدرسه‌ای معلمان، حدود ۳۸۶۴ پایان نامه و ۱۶۴ رساله و نزدیک به ۲۳۰ طرح پژوهشی تا کنون در این مجموعه انجام شده است.
کار پژوهش مظلوم واقع شده است
مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان افزود: در واقع آسیبی که در حوزه پژوهش وجود دارد این است که به طور کلی پژوهش مظلوم واقع شده است و پژوهشگران ما انسان‌های حساسی هستند و یافته‌های خود را در بسیاری از مواقع انتشار نمی‌دهند.
مهدویان با اشاره به نقش کلیدی خانواده در نظام تعلیم و تربیت، خاطرنشان کرد: امسال در این خصوص دو طرح را در دستور کار حوزه پژوهش قرار داده‌ایم. باید بررسی شود که چرا رویکردهای خانواده که در جریان تعلیم و تربیت مهم است، با رویکرد مدرسه و محتوایی که در کتب درسی وجود دارد، مغایرت دارد.
رئیس گروه تحقیق و پژوهش آموزش‌وپرورش خراسان رضوی با اشاره به پای کار آمدن سایر سازمان‌ها برای کمک به این حوزه، تاکید کرد: از سازمان‌هایی که در عرصه تعلیم و تربیت فعالیت می‌کنند، این انتظار داریم که با آموزش و پرورش ارتباط داشته باشند که البته ما در همین راستا تفاهمنامه‌های پژوهشی زیادی با موسسات تربیتی، آموزشی و دانشگاه‌های استان امضا و طرح‌های مشترکی برایشان تعریف کرده‌ایم.
مهدویان یادآور شد: ما در جلسات مختلفی گفته‌ایم که برای انجام یک کار اساسی در حوزه تعلیم و تربیت، نیاز به انسجام داریم و در همین راستا باید همه سازمان‌های مرتبط با این حوزه یک هدفگذاری درستی انجام دهیم. هرچند که بسیاری از سازمان‌ها پای کار آمده‌اند، اما در حد کمال و انتظار ما نیست و هنوز نتوانسته‌ایم حال نظام تعلیم و تربیت را آن گونه که باید خوب کنیم که البته این حال بد به متغیرهای زیادی بستگی دارد.
وی بیان کرد: برای پاسخ درست و منطقی این سوال که حال نظام تعلیم و تربیت ما چگونه است، باید به خروجی‌های آن نگاه کنیم، همان گونه که میدانیم خروجی‌های نظام و تعلیم و تربیت ما دانش‌آموزان و جوانانی هستند که در جامعه حرف‌هایی برای گفتن دارند و لذا به نظر من باید از همه ظرفیت‌های تربیتی استان در آموزش و پرورش استفاده کنیم.
مدیر پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان گفت: در واقع تمام این انسجام‌ها باید در قالب یک بسته محتوایی بسیار غنی در آموزش و پرورش تهیه شود تا در این صورت بتوانیم دانش‌آموزان را در مسیر رشد و توسعه قرار دهیم.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی پژوهش پژوهش سرا مدارس آموزش و پرورش استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی علمی و آموزشی استانی ورزشی استانی فرهنگی و هنری زنجان كرمانشاه استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی علمی و آموزشی نظام تعلیم و تربیت پرورش خراسان رضوی آموزش و پرورش آموزش و پرورش فعالیت پژوهشی پژوهش استان برنامه ریزی اقدام پژوهی پیاده سازی حوزه پژوهش سازمان ها پژوهش ها کلاس درس یافته ها حرفه ای طرح ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۱۳۶۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راه جبران ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش چیست؟
کمبود معلم مسئله‌ای است که در چند سال اخیر بسیار به گوش می‌رسد، وجود چنین چالشی در سیستم آموزشی کشور به‌طور حتم دلایل مختلفی دارد که از جنبه‌های متفاوتی قابل بررسی است، اما مهم‌تر از همه پیامدهای آن در فرایند رشد و تربیت دانش‌آموزان است که می‌طلبد رفع این چالش بیش از پیش مورد توجه واقع شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، چالش کمبود معلم مسئله‌ای است که در چند سال اخیر بسیار به گوش خانواده‌ها و فعالان حوزه تعلیم و تربیت می‌رسد، وجود چنین چالشی در سیستم آموزشی کشور به‌طور حتم دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که از جنبه‌های متفاوتی قابل بررسی است، اما مهم‌تر از همه آثار و پیامدهای این کمبود در فرایند رشد و تربیت دانش‌آموزان است؛ دانش‌آموزانی که با طی کردن دوره‌های تحصیلی و گذر از دوران دانش‌آموزی و دانشجویی، آینده کشور را به دست خواهند گرفت.
ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش کشور یا به عبارتی کمبود معلم مورد نیاز به نسبت کلاس‌های درس و تعداد دانش‌آموزان سبب شده است که بعضی از مدارس برای کلاس‌های خود معلم نداشته باشند و ناچار از برگزاری کلاس منصرف می‌شوند یا با تأخیر چند هفته‌ای یا چند ماهی کلاس‌های درس خود را آغاز می‌کنند؛ این روند در طولانی مدت می‌تواند رشد، آموزش، تربیت و سطح سواد علمی دانش‌آموزان به‌ویژه دوران ابتدایی و دبستان را تحت تأثیر قرار دهد و به جامعه علمی آینده کشور آسیب جدی وارد کند.
در سال‌های اخیر اقداماتی برای جبران این ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش کشور توسط وزارت آموزش‌وپرورش و سازمان‌های مربوطه انجام شده و این نوید به گوش رسیده است که در چندسال آینده دیگر با بحران کمبود معلم مواجه نخواهیم بود.
حمید رفیعی، معلم و پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص کمبود معلم در نظام آموزش‌وپرورش کشور با بیان اینکه فقدان رصد اطلاعات وضعیت نیروی انسانی سبب وجود چالش و ایجاد بحران می‌شود، اظهار می‌کند: در دهه ۶۰ با افزایش تعداد دانش‌آموزان و جذب معلم روبه‌رو بودیم و به دنبال آن بعد از گذشت چندین سال با فرا رسیدن زمان بازنشستگی نیروهای جذب شده با افزایش ناگهانی بازنشستگی معلمان در یک بازه زمانی روبه‌رو شدیم.
وی می‌افزاید: با انتقال برخی نیروها و معلمان به سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر به علت وجود نیروی مازاد بر نیاز و کاهش هزینه‌ها، همچنین بازنشست کردن زودهنگام و زودتر از ۳۰ سال معلمان سبب ایجاد چالش‌هایی در زمینه نیروی انسانی می‌شود؛ این چالش‌ها وقتی با کاهش جذب دانشجو معلم در دانشگاه‌های تربیت معلم و فرهنگیان همراه شود، شاهد بحران کمبود معلم و نیروی زبده تربیتی خواهیم بود.
دانشجو دکترای رشته حکمرانی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در صورت وجود بحران کمبود نیرو به ناچار مجبور به روی آوردن به روش‌های غیراستاندارد مانند پرداخت حق‌التدریس نیروهای آزاد یا استفاده از ظرفیت‌های درونی برای جبران کمبود می‌شویم، ادامه می‌دهد: در سال ۱۳۸۸ قانونی تحت عنوان قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق‌التدریسی تصویب و باعث جذب و استخدام حدود ۳۰۰ هزار نفر نیرو از طریق تبدیل وضعیت به آموزش‌وپرورش شد که بسیاری از آنها شرایط لازم برای معلم شدن را دارا نبودند.
رفیعی با بیان اینکه اگر تأمین معلم را جایگزین تربیت معلم کنیم با چالش‌های جدی مواجه خواهیم شد، عنوان می‌کند: بحران نیروی انسانی نیاز به تدبیر دارد و رفع ناگهانی و به یک باره آن امکان‌پذیر نیست، همچنین جذب‌های با ظرفیت و تعداد بالا سبب رفع مشکل نیروی انسانی به صورت موقت می‌شود، اما در طولانی مدت پاسخگوی رفع این نیاز نیست، بنابراین نیاز به تدبیر حکیمانه برای تنظیم‌گری تعداد نیرو در قالب دانشگاه فرهنگیان متناسب با نیاز است تا بتوانیم جذب مناسب و تربیت دانشجو داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه در شرایط کمبود معلم می‌توان از راهبردهای موقتی مانند جذب مجدد نیروهای بازنشسته استفاده کرد، اضافه می‌کند: در صورتی که نظام جبران خدمات نیروها به خوبی پیش‌بینی و رسیدگی شود، همچنین واریز کردن حق‌التدریسی‌ها به موقع و به حد نصاب و مطلوب صورت گیرد، نیروهای دارای شرایط مایل به جذب مجدد خواهند بود و این امر سبب کنترل بهتر بحران کمبود معلم خواهد شد.
این پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت با اشاره به این نکته که استفاده از راهبردهای موقتی و کوتاه مدت از این نظر مهم است که باعث می‌شود با جذب ناگهانی نیروهای بسیار و درگیری با چالش‌های آن روبه‌رو نشویم، خاطرنشان می‌کند: جذب‌های آزمون استخدامی نیز دارای اهمیت است، چراکه کمبود معلم را جبران و نیروهای مورد نیاز را تأمین می‌کند، اما نمی‌تواند معلمی با شرایط مطلوب تربیت کند، بنابراین باید در فرایند گزینش و جذب این افراد دقت و تمرکز بیشتری به خرج داد.
رفیعی در خصوص جذب نیرو از طریق دانشگاه‌های فرهنگیان سراسر کشور می‌گوید: به تاکید مقام معظم رهبری در سال گذشته، ظرفیت دانشگاه فرهنگیان باید دو برابر شود، با اینکه افزایش جذب دانشجو معلم در چند سال گذشته شیبی حدود ۱۰ درصد داشته است؛ علاوه بر آن طبق مصوبه‌ای که برای برنامه هفتم در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، سالانه باید ۲۵ درصد ظرفیت دانشگاه فرهنگیان افزایش پیدا کند که به مرور بحران نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش را پاسخگو باشد.
وی با بیان اینکه برای بهبود وضعیت ظرفیت معلمان کشور نیاز به عزم ملی و مطالبه‌گری صحیح از مسئولان است، می‌افزاید: دولت و مسئولان مربوطه باید با استفاده از تمام توان پای رفع این چالش ایستادگی کنند و ظرفیت‌های بدون استفاده را در اختیار آموزش‌وپرورش قرار دهند تا بتوانیم در طولانی مدت پاسخگوی نیاز تأمین نیروی انسانی، جبران کمبود معلم و تربیت نیروی خبره تربیتی باشیم.
حمیدرضا قائم‌پناه، معلم و فعال حوزه تعلیم و تربیت در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در خصوص علت ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش اظهار می‌کند: این ناترازی سابقه‌ای طولانی مدت دارد و نمی‌توان بازه زمانی مشخصی را برای آن تعیین کرد، همچنین علت‌های مختلفی دست به دست یکدیگر داده‌اند و سبب شده است تا شاهد این چالش نیروی انسانی به‌ویژه در شروع سال تحصیلی گذشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه ماهیت آموزش‌وپرورش در نیروی انسانی است، می‌افزاید: در آموزش‌وپرورش شرایط خاصی وجود دارد که شاید در دیگر اداره‌ها و سازمان‌ها وجود نداشته باشد، برای مثال تعداد جذب نیرو در جنسیت‌های متفاوت، جذب نیروی مناسب دبیری، آموزگاری و آموزش کودکان استثنایی و جذب دانشجو در رشته‌های تخصصی مانند زیست، شیمی، ریاضی و ادبیات از معیارهایی است که در جذب نیروی آموزش‌وپرورش موضوعیت دارد و نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود.
فعال حوزه تعلیم و تربیت در خصوص توجه نکردن به سیاست‌های کلی آموزش‌وپرورش عنوان می‌کند: در بعضی از سال‌ها با تعدد تغییر تصمیم‌گیری‌ها توسط مجلس برای اداره امور آموزش‌وپرورش به‌خصوص استخدام نیرو و تأمین نیروی انسانی روبه‌رو بوده‌ایم که در چندسال اخیر این تعدد تصمیم‌ها کاهش یافته است، اما با این حال این تغییرات مکرر در اداره مطلوب امور می‌تواند سبب سردرگمی شود.
قائم‌پناه با اشاره به تصویب قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق‌التدریس و آموزشیاران نهضت سوادآموزی در سال ۱۳۸۸ ادامه می‌دهد: این قانون در نوع خود بی‌سابقه است، چرا که بیش از ۱۰ بار این قانون اصلاح شد و طبق آن از روش‌های مختلف نیروهای متعددی جذب آموزش‌پرورش شدند، بنابراین باید با توجه به سیاست‌های کلی تدابیری برای راهبرد نظام آموزشی صورت بگیرد.
وی خاطرنشان می‌کند: یکی از چالش‌های جدی در آموزش‌وپرورش که سبب وجود ناترازی نیروی انسانی شده است، مدیریت بی‌ثبات در جایگاه‌های مختلف نظام آموزشی است؛ زمانی که جایگاه یک مسئول تغییر یابد، بیشتر افراد زیرمجموعه آن مسئول نیز به دست مسئول جدید تغییر می‌کنند و این سبب بی‌ثباتی در مدیریت منابع انسانی می‌شود.
فعال حوزه تعلیم و تربیت با تاکید بر اینکه وجود نداشتن برنامه کلان نیروی انسانی کمبودی است که در مدیریت منابع انسانی وزارت آموزش‌وپرورش وجود دارد، می‌افزاید: نیاز است نقشه راه جامع با چشم‌انداز چندساله برای جذب و کنترل نیروی انسانی تعیین شود تا بتوانیم در سال‌های متوالی به اندازه نیاز جذب و پذیرش دانشجو داشته باشیم، همچنین با نبود چنین نقشه راهی در چندین سال آینده نیز با مشکل نیروی انسانی مواجه خواهیم شد.
قائم‌پناه با بیان اینکه با ناترازی موجود در مدارس، سریع اقدام به جذب معلم می‌کنیم، اما باید برای سال‌های آینده برنامه‌ریزی دقیق و مشخصی داشته باشیم تا با چالش‌ها و بحران‌های دیگر روبه‌رو نشویم، عنوان می‌کند: هرچه استخدام و جذب نیرو افزایش یابد به‌طور موقت کمبود معلم جبران می‌شود، اما در حدود ۳۰ سال آینده مجدد تعداد بازنشستگی‌ها افزایش یافته و با همین چالش روبه‌رو خواهیم بود، بنابراین برای تراز کردن نیروی انسانی نیاز به تدبیر و برنامه‌ریزی چندین ساله خواهیم داشت.
وی با اشاره به اهمیت وجود نقشه راه برای داشتن دیدگاه کلی نسبت به مسئله نیروی انسانی می‌گوید: در شرایط فعلی باید سیاست‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت برای جبران ناترازی نیروی انسانی تنظیم شود، سیاست بلند مدت نیازمند تعیین یک سند و نقشه راه است، اما در سیاست کوتاه مدت باید سعی شود از ناترازی نیروی انسانی جلوگیری کنیم و از ضریب آن کاهش دهیم، در برنامه‌های میان مدت نیز باید با تقویت و افزایش ظرفیت دانشگاه‌های فرهنگیان به جذب مطلوب در سال‌های آینده برسیم.
فعال حوزه تعلیم و تربیت با بیان راهکارهایی در خصوص کاهش ناترازی نیروی انسانی ادامه می‌دهد: انتقال و جابجایی معلمان به سبب افزایش رفاه حال آنها مسئله‌ای است که در ناترازی نیروی انسانی تأثیر به‌سزایی دارد و فعالیت مسئولان و برنامه‌ریزان این حوزه را مقداری دشوار کرده است، همچنین ماموریت‌هایی که به برخی نیروها در سازمان‌ها و تشکل‌های مختلف محول شده است باعث کاهش نیرو و کمبود معلم در سیستم آموزشی می‌شود.
قائم‌پناه می‌افزاید: در صورت نیاز آموزش‌وپرورش به معلم، می‌توانیم نیروهای مأمور به سازمان‌های دیگر را وارد نظام آموزشی کنیم تا با فعالیت آنها در سیستمی که متعلق به آن هستند، کمبود معلم و ناترازی نیروی انسانی را کاهش دهیم، همچنین باید از ظرفیت معلمان بازنشسته استفاده کنیم و به‌جای جذب نیرو جدید با سن بالا، از تجربه و مهارت معلم بازنشسته بهره بگیریم و البته باید به رفاه و پرداخت ماهانه پاداش معلم پایبند باشیم تا رغبت این افراد به جذب مجدد کم نشود.
وی با بیان اینکه ساختار اداری آموزش‌وپرورش بسیار بزرگ و حجیم شده است، اشاره می‌کند: حتی اگر ۱۰ هزار نیروی مازاد در اداره‌ها داشته باشیم می‌توانیم با انتقال آنها به کلاس‌های درس، معلم ۱۰ هزار کلاس را تأمین کنیم، اگرچه برخی از نیروهای اداره‌ها مانند نیروهای مالی و کارگزینی امکان جابجایی ندارد، اما نباید رابطه نیروهای اداری با کلاس‌های درس قطع شود.
فعال حوزه تعلیم و تربیت با اشاره به اینکه نظام آموزشی در هر کشور پایه اصلی کشور و معلم محوریت این پایه است، خاطرنشان می‌کند: رهبر انقلاب در سخنرانی‌های خود تاکید کرده‌اند که مسئله آموزش‌وپرورش مسئله اول کشور است، بنابراین باید با درک اهمیت تأثیرگذاری آموزش‌وپرورش به رشد و سرمایه‌گذاری بر آن بپردازیم و معتقدیم که هرچه برای نظام آموزشی و تربیتی کشور سرمایه‌گذاری شود، هدر رفت نخواهد داشت و به‌طور قطع شاهد نتایج مثبت و مؤثر آن برای جامعه خواهیم بود.
قائم‌پناه تاکید می‌کند: باید با تغییر دیدگاه‌ها نسبت به مسئله آموزش، پرورش و تربیت در کشور با عزم و اراده ملی نسبت به چالش‌های پیش‌رو اقدام به برنامه‌ریزی کنیم و سعی بر رفع مشکلات داشته باشیم، باید از امکانات موجود در جهت افزایش ظرفیت‌های آموزش‌وپرورش و دانشگاه‌های فرهنگیان بهره بگیریم.
بنابراین گزارش و به فرموده رهبر معظم انقلاب اسلامی، خطای راهبردی برخی مسئولان گذشته این بود که قدر و عظمت و قدرت تأثیرگذاری آموزش‌وپرورش را نمی‌دانستند و به این مجموعه به عنوان مزاحم و مصرف‌کننده بی‌فایده بودجه نگاه می‌کردند؛ بنابراین مسئولان و مردم باید اهمیت نظام آموزشی کشور در تربیت و رشد نیروی فکری و علمی و فرهنگی آینده جامعه را به خوبی درک کنند، معلم نیز مهمترین عامل تربیت دانش‌آموزان است، همچنین چاره کار در برنامه‌ریزی صحیح و همت جدی برای اصلاح مدرسه است و تمام مسئولان، تصمیم‌سازان، تصمیم‌گیران و آحاد مردم باید اهمیت حیاتی دستگاه آموزش‌وپرورش را درک کنند و در جهت رشد و بهبود آن قدمی بردارند، همان طور که بیان شد مدرسه محوری برای گره‌گشایی از مشکلات کشور است و نیاز است با تأمین معلم کافی و با مهارت در عرصه تعلیم و تربیت به رشد همه جانبه دانش‌آموزان کمک کنیم تا در آینده‌ای نه چندان دور شاهد پیامدهای ناگوار آن نباشیم.
کد خبر 744618
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد